W produkcji form do laminatów najwięcej uwagi skupiamy na geometrii powierzchni roboczej – i słusznie. To ona decyduje o kształcie finalnego elementu. Ale jest coś, co równie mocno wpływa na jakość wyrobu i żywotność narzędzia: konstrukcja ramy i usztywnienia formy.
Dlaczego ramy i usztywnienia formy to coś więcej niż tylko dodatek?
Forma bez odpowiednio zaprojektowanego i wykonanego usztywnienia zachowuje się jak blacha bez wzmocnień – może się wyginać, pracować podczas procesu, a nawet trwale się odkształcić. Skutki?
❌ Brak powtarzalności
❌ Problemy z dopasowaniem elementów
❌ Mikropęknięcia i uszkodzenia formy
❌ Obniżenie jakości laminatu
Dobrze zaprojektowana rama:
✅ Stabilizuje formę podczas pracy
✅ Chroni powierzchnię roboczą przed deformacją
✅ Ułatwia transport i manipulację
✅ Wydłuża żywotność formy
1. Jak projektować usztywnienia formy?
1️⃣ Dopasowanie do geometrii i rozmiaru
Im większa forma, tym bardziej narażona na ugięcia – dlatego w dużych formach rama staje się konstrukcją nośną. Ale nawet małe formy potrzebują przemyślanej siatki żeber i profili.
2️⃣ Współpraca z procesem laminowania
Forma do infuzji wymaga innego rozkładu sztywności niż forma do laminowania ręcznego. Rama nie może przeszkadzać w pracy – powinna być zintegrowana z procesem, a nie narzucać ograniczenia.
3️⃣ Uwzględnienie temperatur i obciążeń
Formy pracujące w zmiennych temperaturach (np. przy żywicach epoksydowych lub w piecach) muszą mieć ramy zaprojektowane z myślą o rozszerzalności cieplnej. Należy też brać pod uwagę ciężar formy i ciśnienie podczas infuzji.
2. Z czego budujemy ramy?
Najczęściej stosujemy:
🔩 Stal czarna lub nierdzewna – mocna, trwała, ale ciężka.
🟦 Aluminium – lekkie, odporne na korozję, idealne do średnich form.
🟨 Konstrukcje kompozytowe – lekkie i odporne na warunki środowiskowe, choć trudniejsze do wykonania i droższe.
W praktyce często łączymy różne materiały, aby uzyskać optymalny stosunek sztywności do wagi.
3. Czy rama to koszt? Tak – ale inwestycja.
Czasem pojawia się pokusa, by „oszczędzić” na ramie. To błąd. Brak odpowiedniego usztywnienia może skutkować:
💸 Koniecznością poprawiania formy
💸 Zmniejszoną żywotnością
💸 Niestabilnością produktu końcowego
Dobrze zaprojektowana rama nie tylko chroni inwestycję w formę, ale też zwiększa efektywność całej produkcji.
Podsumowanie: Rama to fundament formy
Forma to nie tylko powierzchnia robocza. To kompletna konstrukcja, która musi być sztywna, stabilna i wygodna w użyciu. Projektując formę – niezależnie, czy to do kadłuba jachtu, pokładu, czy elementu przemysłowego – zawsze warto zainwestować czas i środki w dobrze przemyślaną ramę i system usztywnień.
Jeśli chcesz porozmawiać o projektowaniu form od podstaw – jesteśmy do Twojej dyspozycji.
Piotr Ptaszkiewicz
Yacht Constructor
SOFIC CNC Prototyping Department
tel: +48 571 799 719
e-mail: cnc@sofic.pl
Komentarze
O nas
Sofic to firma konstrukcyjno-projektowa z fachową wiedzą inżynieryjną i wieloletnim doświadczeniem.
Jeżeli cenisz wysokie kompetencje w prototypowaniu i produkcji wyrobów przemysłu kompozytowego zapraszamy do kontaktu oraz zapoznania się z naszą ofertą.
Ostatnie wpisy
Zaobserwuj nasz profil
Obejrzyj jak wygląd produkcja
Zapisz się do naszego Newslettera
Zapisując się do naszego Newslettera zyskujesz regularną dawkę wiedzi i informacji o Soifc